Ik snapte er niks van, ik verlangde elke dag enorm naar schrijven maar deed het niet. Ik vond het raar en dacht lange tijd na over deze situatie. Als ik nou echt zo graag wilde schrijven, dan kon ik dat toch gewoon gaan doen? Ik werd echt helemaal tureluurs van mijn eigen gedrag! Ik begon me zelfs af te vragen óf ik wel echt wilde schrijven. Inmiddels weet ik zeker dat ik echt wil schrijven. En ik deed twee ontdekkingen die mij enorm hielpen om ook echt te gaan schrijven. Ik denk dat jij er echt iets aan kan hebben, als je met hetzelfde zit, dus daarom deel ik het graag met je. Mijn zoektocht begon een tijd geleden met deze verzuchting:

Eigenlijk zou ik veel moeten schrijven. Dat is het beste voor mij. Gedicht na gedicht. Dat is mijn allergrootste verlangen op schrijfgebied. Ik voel me ook aantoonbaar beter als ik schrijf. Aan mijn omgeving ligt het niet, ik krijg aanmoedingen en zelfs aansporingen om te schrijven, en ik heb best her en der tijd, maar ik doe het niet. Of in elk geval veel te weinig. En als de nood dan heel hoog is schrijf ik ineens een tekst of gedicht. Wel kant-en-klaar maar liefst zou ik daar toch wat rustiger aan werken en veel vaker. Maar als ik het zo graag wil, er elke dag aan denk, waarom schrijf ik dan toch niet?

Op een dag verzuchtte ik dit hardop tijdens een gratis informatie-ochtend voor een Schrijfgroep samen met twee deelnemers die ook niet schreven maar het wel wilden. De gedragspsychologe aan tafel zei spontaan: ‘Het gaat over gewoontes. En oude gewoontes hebben en die voortzetten, is makkelijker dan nieuwe verwerven.’ De gewoonte om niet te schrijven en andere dingen te doen, is dus makkelijker dan energie opbrengen om een nieuwe gewoonte te ontwikkelen.

En dat weet ik wel van mezelf, ik ben gewoon niet zo goed in het veranderen van mijn gedrag en het voor lange tijd tot een routine maken. Ik doe even iets een tijdje en hupsakee, het is al weer vervlogen. Ik ben dan ook oprecht vergeten dat ik een plan had. Soms kom ik daar maanden later zelfs pas weer achter, en wie weet welke nobele plannen zelfs uit mijn leven verdwenen zijn zonder dat ik het ooit heb opgemerkt… Het structureel veranderen van mijn ontbijt vergde twee jaar! Nu heb ik dan wel een ontbijt waar ik uiterst tevreden over ben (havermout de luxe, met appel en kaneel ;-)) maar het nam wel twee jaar in beslag, met af en toe terugvallen naar mijn oude yoghurtgewoonte.
De andere deelnemer zei: ‘’Ik denk altijd: eerst nog even de was ophangen en dán… Eerst nog even de tandarts bellen en dán… Eerst nog even dat formulier invullen en dán… Maar dat dán komt nooit!’’ We schoten alle drie in de lach van herkenning. Het is dus ook een gewoonte om eerst nog even alle andere dingen te doen, en niet te zeggen: ‘Eerst ga ik even schrijven en dan…’

Het bewegen naar meer schrijven vergt actie. Gelukkig gaat er ook iets vanzelf doordat ik onderdeel ben van een dichterscollectief. Voor onze bijeenkomsten schrijf ik in elk geval maandelijks een gedicht. Het heeft dus zin voor mij om mijn schrijven met anderen te verbinden. Dat zie ik natuurlijk ook elke keer in de schrijfgroepen die ik leid. Door je te verbinden met anderen, leg je de discipline deels buiten jezelf neer, je legt het vast in je structuur. Een heel goede en bekende truc! In mijn schrijfcursussen zeggen mensen dan meestal dat ik de stok achter de deur ben. Die stok vind ik altijd wel streng klinken maar ik ben wel graag het veertje dat jou kietelt en ik ben zelf ook erg gebaat bij dergelijke veertjes in mijn leven.

Ik leg daarom de tijden dat ik wil en mag schrijven vast in de agenda. Ik heb het wel een paar keer moeten schrappen wegens andere verplichtingen maar dat voelt heel pijnlijk, dus ik zet alles op alles om te zorgen dat ik die tijd er voor in kan zetten. En ik begin steeds meer tijd spontaan te creëren om te schrijven, doordat mijn bewustzijn dat ik wil schrijven steeds zichtbaarder wordt door het in te plannen. 

Inmiddels eet ik echt 100% havermout als ontbijt. Ik ontdekte dat havermout echt beter voor mij werkt. Ik krijg het er lekker warm van en heb die dag meer energie. Het in kaart brengen van de voordelen hielpen mij om me even in te spannen en te zorgen dat de benodigdheden voor de havermout altijd in huis zijn en om steeds tijdig een een pannetje te bereiden. Nu krijg ik nog wel eens heel goede ontbijtrecepten aangereikt maar ik zal ze nooit proberen. Ik heb een nieuwe gewoonte en die koester ik als Cerberus!

Dat brengt me op de tweede ontdekking. Eind 2017 vroeg ik me af of mijn havermoutervaring me zou kunnen helpen met het oplossen van mijn schrijfprobleem. Doordat ik wist welke voordelen havermout mij bracht, was het gelukt mijn ontbijtgedrag te veranderen. Ik beloofde mezelf in 2018 te gaan ontdekken wat schrijven eigenlijk voor mij betekent en hoe schrijven voor mij werkt. Wanneer schrijf ik eigenlijk fijn? En wat het brengt het mij als ik fijn heb geschreven? Zou daar een motief in kunnen zitten om het beter in mijn leven te integreren? Of zou het beter zijn om er eindelijk maar eens mee te stoppen, als het toch zo ingewikkeld is? Waarom dan niet lekker mijn tijd aan heel andere dingen besteden? Ik legde me bij voorbaat neer bij elke uitkomst omdat ik dan goed onderzocht zou hebben.

Het onderzoeksproces is nog in volle gang, en als ik meer ontdekkingen doe zal ik ze zeker met je delen, maar ik heb wel al één heel groot ding ontdekt. Of eigenlijk herontdekt. Schrijven heeft op mij een lijfelijk effect. Ik heb daar nog geen woorden voor en kan het ook nog niet anders zeggen. Maar als ik fijn heb geschreven, ervaar ik ineens heel veel ruimte in mijn lijf. Het is echt een lijfelijke ervaring, een ervaring die ik (voor wie er bekend mee is) ook ken van de haptonomie.

Ik ervaar heelheid, de vreugde dat ineens alles er kan zijn, alle waarnemingen die je doet, met al je zintuigen, misschien zelfs wel met een zintuig waar geen woord voor is, een zintuig dat de dingen achter de feiten waarneemt, informatie die je op neemt, die niet cognitief is maar wel heel waardevol.

Ik wil de ontdekking niet mooier maken dan het is, namelijk een ruwe diamant waarvan ik ook alle vlakken nog niet kan overzien, ik weet ook niet of de diamant ooit verder geslepen zal worden dan dit, maar ik kan wel zeggen dat het schrijven een heel waardevolle bijdrage is aan mijn levensgevoel. Ik voel dat schrijven mij vervult, of mij mijn vervuldheid laat ervaren. Ik ervaar dat alles wat in mij leeft er ongecensureerd mag zijn. Dat het voorbij cognitief bestaan gaat en dat het over spelen gaat, over empathie, over het niet-eendimensionale leven. Dat het alles in zich heeft wat vooral niet te maken heeft met lineaire efficiëntie maar met de complexe verbinding met de wereld die mij mens maakt. Als je schrijft kan je al deze dimensies die je ervaart bij elkaar brengen.

In de haptonomie zeggen ze het zo: Haptotherapie leert je om in verbinding te zijn, met jezelf en met een ander. Het maakt daarvoor gebruik van je vermogen om te kunnen voelen. Zo is het voor mij ook met schrijven. Schrijven brengt mij in verbinding met mezelf en met de wereld. Ik ervaar mijzelf in relatie tot de ander, tot saaie weilanden, niet-bestaande kunstenaars, ijsiglo’s, veranda’s, boko haram-meisjes, borden met verboden toegang, alles waar ik gedichten over schreef en nog zal schrijven. De gedichten hoeven zeker niet over mijzelf te gaan, maar ik verbind mij wel met de fenomenen van deze wereld en onderzoek mijn verbinding met deze fenomenen. Ik vind het altijd heel indrukwekkend klinken als kunstenaars zeggen dat ze iets onderzoeken, ik zou dat ook nooit over mezelf zeggen want ik denk op dat moment eigenlijk helemaal niet dat ik iets onderzoek. Ik heb het woord zelfs nog nooit met mezelf in verband gebracht. Maar nu weet ik dat ik dus wel degelijk iets onderzoek, het schrijven ís het onderzoeken. Het is alleen geen cognitief onderzoek. En dat geldt dus ook voor jou als je schrijft. Schrijven schept verbinding en geeft ruimte voor jou én voor alle fenomenen en jouw ervaring daarvan, in deze gekke en rijke wereld.

Al met al: wil jij graag schrijven? Overweeg dan deze aspecten:
– Verbind je met anderen in een clubje
– Maak een gewoonte van schrijven, reserveer er tijd voor, zet het in je agenda
– Vraag je af wanneer en waar en hoe jij het fijnste schrijft
– Zet de winst van de ervaring van het schrijven voor jezelf op een rij
Met deze vier acties vergroot je de kans enorm dat je gaat schrijven. En blijft schrijven. 

En heb jij nog tips? Ik lees ze heel graag!

PS Meer oorzaken waardoor schrijven niet goed lukt vind je in deze blogs: 
Mijn blog over innerlijke misverstanden rond schrijven.
Mijn blog over innerlijke toestemming die helpt om te kunnen schrijven.