Wil jij al een tijdje graag meer lezen maar komt het er niet van? Dat is heel herkenbaar. Soms zijn er zelfs leesobstakels die je zelf niet eens in de gaten hebt. Er is gelukkig goed nieuws, je eigen leesfeest (of challenge of doel of uitdaging, welk woord je maar prefereert) kan echt helpen, en dan vooral als je dat doel helemaal voor jezelf op maat maakt. Dat is ook heel leuk om te doen! Je kan denken aan het soort boeken, de hoeveelheid boeken, de tijdspanne en je kan zelfs veel verder denken dan alleen maar boeken. In dit blog neem ik je eerst mee naar verschillende leesobstakels en daarna naar mogelijke inspiratie voor het creëren van jouw eigen ideale challenge. Het gaat hoe dan ook niet om de prestatie maar alleen maar om hoe jij het meeste pret hebt van jouw uitdaging.
Hoe klinkt dat?
Er kan veel in de weg zitten bij lezen, en soms weet je niet eens wát er in de weg zit. Je doet het gewoon niet. Ik hoor het best vaak en ken dat gevoel zelf ook heel goed. Het klinkt dan bijvoorbeeld zo:
1 – ik zou wel meer willen lezen maar het komt er aldoor niet van
2 – ik weet niet waar ik de tijd vandaan moet halen
3 – ik weet niet precies welke boeken ik graag wil lezen
4 – ik breng te veel tijd door achter het scherm en/of op mijn telefoon
5 – geen idee waarom ik het niet doe, vroeger las ik heel graag
6 – ik ben al heel lang in een boek bezig en dat krijg ik maar niet uit
7- ik ging altijd met de trein naar mijn werk (’instappen en lezen maar!’) maar nu niet meer
8 – ik ben soms/vaak te moe om te lezen
Al deze obstakels vergen heel verschillende strategieën om ze te tackelen. De gedachte: ik wil gewoon meer lezen helpt daarom meestal niet om je obstakels weg te nemen. Het heeft vaak wel zin om eens even precies te kijken bij jezelf wat er precies in de weg staat.
Klein beginnen
Een paar jaar geleden kon ik door omstandigheden een tijd lang heel lastig lezen. Zo was het normaal geworden om weinig te lezen, en dat terwijl ik zo van lezen houd. Alleen het voornemen om meer te gaan lezen hielp me niet om weer in mijn eigen leesroutine te komen. Ik bleef uitstellen waar ik zo naar verlangde. Op een dag (een jaar of twee geleden) ontdekte ik in mijn boekenapp (Goodreads) dat je er een eigen challenge kon invullen. Je hoefde alleen maar een getal in te tikken en de app zou voor je bijhouden of je op koers lag. Dat leek me een mooie laagdrempelige start maar ik wist ook dat dat getal niet genoeg voor me zou zijn. Ik besloot eerst wat voorwerk te doen. Ik wilde mijn telefoongebruik onderzoeken en ik was ook benieuwd wat mij eigenlijk precies tegenhield om te lezen. Ik wilde er echt graag de vinger op leggen. Er schoot me een methode te binnen die ik lang geleden een keer van een moeder op het schoolplein had gehoord, haar kinderen hoefden niet lang op hun instrument te spelen maar liefst wel elke dag vijf minuten. Als ze zin hadden bleven ze dan wel als vanzelf verder spelen. Mijn variant was dat ik elke dag vijf minuten met een boek op schoot moest gaan zitten. Dat leek me een handige aanvliegroute om te ontdekken wat precies mijn leeshobbel was. Het eerste jaar van mijn challenges koos ik daarom de vijfminutenregel als challenge, niet het hele jaar maar een paar weken.
Onverwachte obstakels
De vijfminutenchallenge werkte voor mij en tot mijn verrassing bleek ik twee obstakels te hebben. Allereerst had ik een heel wonderlijke aanname ontwikkeld. Als ik vastliep in een boek dacht ik: ‘’Oh, ik houd gewoon niet zo van lezen.’’ Ik stelde niet het boek ter discussie maar mezelf. Door die reflex en die gekke gedachte lag er soms lange tijd een verkeerd boek (voor mij dan verkeerd) klaar om te lezen. Het kwam niet in me op om gewoon te stoppen met het boek, de beslissing om te stoppen duurde dan veel te lang. Dat verandert natuurlijk snel als je elke dag vijf minuten met een boek op schoot zit waar je éigenlijk niet zo’n zin in hebt. 😉
De tweede ontdekking was dat ik niet goed nadacht over mijn boekenvoorraad. Als mijn boek uit was, had ik telkens niet voor nieuwe aanvoer gezorgd. Overal had ik lijstjes met boeken die ik ooit nog wilde lezen maar die lijstjes zetten niet aan tot daden. Ik had dus geen goed boekenvoorraadbeheer. Ik besloot om actiever de boeken waar ik het meest naar verlangde in een apart lijstje te zetten en die voorraad steeds een beetje aan te vullen. Ik mocht er best van afwijken maar zo zou altijd wel iets mij inspireren. Ik zette of legde ook alvast een paar boeken klaar op mijn ereader of boekenplank voor als het huidige boek uit was. Dat bleek uiteindelijk écht een sleutel voor mij te zijn. Ik kon gewoon lekker verder lezen als mijn boek uit was.
De uitdaging aangaan
Het tweede jaar van mijn challenges leek het me leuk (en een klein beetje spannend) daadwerkelijk een getal in te vullen bij de challenge-optie in Goodreads. Ik besloot een aantal te kiezen dat ik makkelijk zou kunnen halen. Dat leek me bemoedigend. Zo kon ik mezelf echt ‘’verslaan’’. En inderdaad, zo werkte het, 25 boeken bleek een perfect streven en ik haalde het ruimschoot
Het derde jaar, 2023, besloot ik de teller op 50 te zetten. Wel met de kanttekening voor mezelf dat dat misschien niet haalbaar was. Het was ook helemaal niet erg als ik het niet zou halen. Het getal was alleen bedoeld als aanmoediging om meer te lezen en inmiddels had ik ook het vertrouwen opgebouwd dat ik hoe dan ook wel weer een heerlijk leesjaar zou kunnen hebben. Nu schoot me iets nieuws te binnen. Ik kijk ook heel graag films in het filmhuis en het leek me leuk om mijn challenge uit te breiden. Hoe zou het zijn als ik er een 50/50-uitdaging van zou maken? 50 films in het filmhuis en 50 boeken? Ik kon me dan niet blijvend thuis ingraven met een boekje in een hoekje maar moest ook door weer en wind naar buiten. Het zou dit jaar dan óók gaan om de balans binnen en buiten.
Het is nu het eind van het jaar en ik heb net gisteravond mijn vijftigste film gezien. Ik denk dat ik het met de boeken net niet (of net wel?) ga halen dit jaar. Ik wil mezelf natuurlijk niet forceren en denk dat ik op 48 of 49 uitkom (maar wie weet 😉 Wat ik wel heel zeker weet is dat ik zonder challenge echt in de verste verte hier niet op uit was gekomen, én ik ben heel erg blij met alle tijd die ik heb besteed aan het kijken van films en het boeken lezen. Het heeft me vervuld en verrijkt. De challenge gaat dus in de kern vooral over prioriteren van je tijd én over bewustzijn. Door de aandacht die je hebt voor je challenge verander je je eigen gedrag een beetje in de richting die je graag wil.
Jouw challenge op maat
Als je op jouw ideale challenge puzzelt kan je werkelijk alles verzinnen wat jij maar wil. Wil jij dit jaar tien heel dikke boeken lezen? Wil je om en om een bouquetreeks en een klassieker van de bovenste plank lezen? Wil je alle Asterix en Obelixen herlezen (die nieuwste is echt weer ouderwets leuk, zeg!) of wil je nu eindelijk aan de Russische Bibliotheek beginnen? Wil je een selectie uit de top 100 van kinderboeken, De Grote Vriendelijke 100, lezen? Wil je 50 gedichten lezen en ook zelf 50 gedichten schrijven? Of 25 nieuwe receptenboeken doorneuzen? En 25 broden bakken? Of 10 boeken lezen uit het land waar je naar op vakantie gaat? Echt alles kan en ook elke combinatie is mogelijk. Je kunt ook blij zijn als je elke week een half uur of een uur leest, bijvoorbeeld op een vast tijdstip. De essentie is dat jij zin voelt om aan je challenge te beginnen. Je zit overigens uiteraard ook helemaal niet aan een jaar vast. Kies het ritme dat bij jou past. Docenten denken vaak in schooljaren bijvoorbeeld. Maar je kan ook denken aan een week, een maand of een vakantie of een seizoen, om eens even een beetje warm te draaien. Voel en kies hoe het voor jou echt klopt en hoe je heel veel zin in lezen krijgt of hebt. Dat gevoel van ‘’zin’’ is waar alles om draait.
Steuntje in de rug
Als je gaat starten, gebruik dan ook gerust alles wat jou kan helpen:
– maak schema’s en leg er stiften naast
– gebruik daily habit apps
– zet wekkers ter herinnering (met je mobiel?)
– kies alvast boeken uit
– neem een abonnement op een laagdrempelige boekvoorraad (De online bieb? Kobo? Storytel?)
– ga wekelijks naar de bieb en wie weet tracteer je jezelf als beloning af en toe luxe op een kopje koffie of thee? Met een boek in de hand natuurlijk. 😉
– verwarm (dagelijks?) een heerlijke stoel voor met een kruik
– praat over je challenge met een leesvriend(in) en ontdek samen door het jaar heen je hobbels
– lees een boek over het aanwennen van goede gewoontes, deze vond ik zelf heel fijn: Atomic habits van James Clear
Heb je nog meer tips om jezelf te supporten in je nieuwe leesgewoontes? Als je ze me mailt zet ik ze er graag bij.
Waar heb jij zin in?
Je challenge kan steeds veranderen. Ik heb zelf nog geen idee hoe mijn challenge van volgend jaar eruit gaat zien. Ik merk dat ik nu iets minder dikke boeken lees, want dan is 50 boeken per jaar echt onhaalbaar voor mij. Dus wie weet ga ik wel een dikke-boeken-challenge doen voor die boeken waar ik dit jaar niet aan toe ben gekomen. Maar misschien vind ik de 50/50 ook wel te leuk en stoom ik door. Ik heb nog een paar dagen om erover te mijmeren.
Ik ben heel benieuwd naar jouw wensen! Lijkt het jou leuk om je eigen leesuitdaging te creëren en een challenge te doen? Of doe jij al leeschallenges? Heb jij al plannen voor 2024? Of ben je nu net aan het mijmeren geslagen welke elementen voor jou aantrekkelijk zijn? Heel leuk als je het hieronder deelt. Ik ben echt heel benieuwd. Veel leesplezier in elk geval deze dagen en komend jaar! En natuurlijk bovenal veel gezondheid en liefde gewenst voor jou en de jouwen in het nieuwe jaar.
Ik schrijf blogs voor jou over lezen en schrijven, ik hoop dat je er plezier aan beleeft. Soms zet ik een bestel-linkje voor een boek in de tekst. Als je bestelt via het linkje krijg ik een kleine commissie. En als jij via dat linkje je bloembollen, vlinderkastje of nieuwe wandelschoenen voor de lente bestelt, help je mij daar ook mee . Ik kan niet zien wie wat aanschaft (gelukkig) dus je privacy is gegarandeerd. Dankjewel hoe dan ook voor het lezen van mijn blogs, ik vind het leuk om ze voor je te schrijven. Tot volgende keer!
Jetty zegt: Net jouw blog over lezen gelezen. 1 tm 5 kan ik afstrepen. En 6 een beetje. Ik merk dat ik een thriller wel uitlees, maar bij iets meer literairs ik snel afhaak. Alsof mijn hoofd dan te vol zit. Maar ik dacht: ik moet een lijstje maken en mijn ereader weer opladen en vullen. Nu dus aan het lezen in Lessen van Ian Mc Ewan. En n.a.v. een artikel in de NRC ook Luister van Sacha Bronwasser gedownload. Mijn doel wordt 24 boeken in 2024. Dank voor de inspiratie!!!
Wat leuk Jetty! Wat gaaf ook dat een doel meteen persoonlijk wordt he? Als erover nadenkt komen er vaak al snel voorkeuren, vermoed ik. Wat een leuk getal, 24. 😉 Veel leesplezier!
28 december, bezig met nummer 51 van dit jaar, dus spannend of ik 1/week haal. Mijn extra motivatie: klein stukje schrijven in mijn boekenschrift (zo’n mooie met harde kaft) over het gelezen boek, of enkele mooie zinnen of passages er uit overschrijven. Aan het eind van het jaar maak ik de balans op: wat voor soort boeken heb ik dit jaar allemaal gelezen in verschillende categorieën of een aantal van een bepaalde schrijver.
Wat mooi, Josan, en ook leuk die jaar-evaluatie!